Bi hinceta ‘em wisa difikrin ku di nav rexistinê de çalak e’ înfaza girtiyê nexweş şewitandine

  • rojane
  • 09:01 21 Çile 2023
  • |
AMED - Înfaza Ferît Orak ku gelek nexweşiyên wî hene di 14’ê kanûna 2022’yan de hatiye şewitandin. Reveberiya girtîgehê di rapora der barê şewitandina înfaza Orak de gotiye: “Li gor daxwaznameyên ku wî nivîsandine em wisa difikirin ku di nav rêxistinê de çalak e.”
 
Binpêkirina mafên girtiyan her diçe zêde dibe. Girtîgehên li bakurê Kurdistanê û Tirkiyeyê bi şewitandina înfaza girtiyan û cezakirina girtiyên nexweş di rojevê de ne. Girtiyê nexweş Ferît Orak ku di Girtîgeha Bolûyê ya Tîpa F'yê de ye, çendî cezayê wî qediyaye jî nayê berdan. Orak, di sala 2009’an de li Mêrsîne hatiye girtin û bi hinceta "endamtiya rêxistin" û "propagandaya rêxistinê" 17 sal û 6 meh ceza lê hatiye birîn. Orak ku cezayê wî di 16’ê kanûna 2022’yan de qediyaye, bi hinceta "ne di rewşeke baş de ye" înfaza wî di 14’ê kanûna 2022’yaan de hatiye şewitandin. 
 
‘BI HINCETEKE PÊKENOK ÎNFAZA MIN HAT ŞEWITANDIN’
 
Ferît Orak ku bedana wî ji sedî 42 şewitiye û nexweşînên wekî vertîgo, nexweşiya roviyan, ulsera madeyê, astim, hiperaktif mesane, fitiq û meneskus pê re hene, têkildarî şewitandina înfaza xwe ji Hevberdevka Komîsyona Girtîgehan a Navendî û Endama Desteya Rêveberiya Navendî (MYK) a ÎHD'ê Nûray Çevîrmen re nameyek şandiye. Orak di nameyê de wiha dibêje: “Bi awayekî li dijî hiqûqî înfaza min 3 mehan hat dirêjkirin. Divê ez di 16’ê Kanûna 2022’yan de bihatima berdan, lê Lîjneya Rêveberiya Çavderiyê bi hincetên pêkenokî înfaza min 3 mehan dirêj kir. Ez jî li ber vê biryarê rabûm."
 
‘KARÊ PERSONELÊ GIRTÎGEHÊ HÊSAN NAKE’
 
Serokatiya Lijneya Rêveberî û Çavderiyê ya Girtîgeha Bolûyê ya Tîpa F'yê jî di rapora der barê Orak de wiha îdia dike: “Li gor daxwaznameyên ku wî nivîsandine em wisa difikirin ku di nav rêxistinê de çalak e. Bi daxwaza xwe xwestiye di qawîşa endamên PKK’ê de bimîne û di dema lêgerina li qawîşan de karê personelên girtîgehê hêsan nake. Di bikaranîna av û ceyrane de li gor qaîdeyên girtîgehê tevnagere û îsraf dike. Tevlî perwerdehiya girtîgehê nabe.”
 
DAYIK ORAK: ME AMADEKARIYÊN MEVANÊN WÎ KIRIBÛN
 
Besra Orak, dayika girtiyê nexweş Ferît Orak jî anî ziman ku 4 sal in lawê xwe nedîtiyê. Orak bi lêv kir ku cezayê lawê wê qediyayê û divê bê berdan û wiha got: “Em demeke dirêj li benda berdanê man. Pişt re em li girtîgehê geryan, girtîgehê ji me re got 3 meh înfaza wî hatiyê dirêjkirin. Em li hêviya hatina wî bûn. Bi salan e em li bendê ne. Çavê me li rêya dûr e. Îjar dema ku cezayê xwe biqedîne û neyê berdan, ew meriv pir diêşîne, pir zor e. Em bi hêvî bûn ku bê berdan. Em li benda wî bûn, me amadekariyên mevanên wî kiribûn. Lê wekî ku tiştekî hêsan be, ji me re gotin 'me înfaza zarokê we 3 mehan dirêj kiriye.'”
 
Orak da zanîn ku înfaza lawê xalê wê Seyfetîn Bahar jî ku di Girtîgeha Bolûyê ya Tipa F'yê de û 30 sal cezayê wî qediyaye, 2 caran hatiye şewitandin û wiha bertek nîşan da: “Bi hezaran dayikên wekî me hene ku li benda berdana zarokên xwe ne, lê înfaza wan hatiye şewitandin. Di salên 90’î de jî malbatên girtiya hebûn. Lê weke van salan bêhiqûqî tune bû. Van salan bêhiqûqîtî pir zêde bûye. Behiqûqiya li zindanan her tim hebû, lê di roja xwe de girtî dihatin berdan û înfaza wan nedihat şewitandin. Edî tehamûla me ji vê bêhiqûqîtiyê re nemaye."
 
‘4 SAL IN MIN LAWÊ XWE NEDÎTIYE’
 
Orak diyar kir ku ji ber ku zarokê wê di girtîgeheke dûr de ye nikare biçe serdana wî û wiha domand: “4 sal berê min zarokê xwe dît. Salekê ji ber nexweşiya koronayê min zarokê xwe nedît. Piştî koronayê jî ez nexweş ketim. Ev 2 sal in ku nexweş im. Lê heke li Amedê bûna, min dikarî herim serdanê lê ji ber ku di girtîgeheke dûr de ye nikarim biçim serdanê. Bi sirgûnkirina girtiyan malbat jî tên cezakirin. Yanî ji ber ku zarokê min li cihekî dûr e ez nikarim biçim serdanê, bi vê yekê me jî ceza dikin.”
 
‘GIRTIYÊN NEXWEŞ NAYÊN DERMANKIRIN’
 
Orak destnîşan kir ku tevî gelek nexweşiyên lawê wê hene jî nayê berdan û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Çend hefte berê ew sewqî nexweşxaneya Stenbolê kirin. Diviyabû li nexweşxaneyê de bihata dermankirin lê dîsa ew birin girtîgehê. Ew derman nekirin. Gelek nexweşiyên wî hene, lê nizanim nexweşiyên wî niha di çi astê de ne, ji min re tiştekî nabêje. Tedawiya girtiyên nexweş nayê kirin. 2 sal berê ji bo dermankirinê sewq xwestibû, lê hê nû ew sewq kirine. Lê bêyî wî derman bikin, cardin ew anîne girtîgehê. Êdî rojên dawî yên girtiyên nexweş in. Divê girtiyên nexweş berdin, salek be jî rojek be jî divê li cem malbatên xwe bin. Em malbatên girtiyan dibêjin ku êdî bes e ev bêhiqûqîtî, heta kengî. Daxwaza me ji hemû kesî ew e ku xwedî li girtiyên nexweş derkevin û bibin dengê wan."
 
CEZAYÊ HUCREYÊ
 
Orak bal kişand ser zext û tundiyên li girtîgehê û axaftina xwe wiha qedand: “Ew ji min re tiştekî nabêje, lê ev çend sal in ez li ber deriyê zindana me, baş dizanim ku tahde li wan tê kirin. Ez bê hiqûqîtîya li girtîgehan dizanim. Ne hewceyî gotinê ye. Dema di hevdîtinê de tiştekî ku lizora wan biçe biqewime cezayê hucreyê li wan dibirin. Ji ber ku di hevdîtinê de bavê wî gotiye 'ez wêne nakişînim,' zarokê min avetibûn hucreyê. Berî her tiştî divê malbatên girtiyan xwedî li girtiyên xwe derkevin. Divê gel, sazî û partiyên siyasî bibin dengê girtiyan.”
 
MA / Mahmût Altintaş
 
 

Sernavên din

21/01/2023
13:48 Ozguneş: Em ê deriyê Îmraliyê bişikînin
12:28 Cezayê hucreyê li rojnamevan Derya Ren birîn
12:13 Cenazeyê Atilgan ê bi awayek guman li Edliyeya Geverê mir, hat veşartin
12:12 Malbata Şenyaşar: Kesên edaletê ji nedîtî ve tên dê winda bikin
11:52 Li Stenbolê mirina biguman a jinekê
11:14 Derziya ku divê mehê carekê li girtî bê xistin 6 mehan carekê tê xistin
10:44 Gelo 5 welatiyên ji Başûr çima hatin kuştin?
10:30 ‘Divê bi zimanê dayikê ne dersên bijarte, perwerdehî bê dayîn’
09:03 Partiya ÎYÎ bi navê 'alikariyê' bêyî haya wan jê hebe gelek jin kirine endam
09:02 ‘Di destdirêjiya li zarokan de bêcezatî kiryaran wêrek dike'
09:01 Bi hinceta ‘em wisa difikrin ku di nav rexistinê de çalak e’ înfaza girtiyê nexweş şewitandine
09:01 Keskîn: Cihê şanaziyê ye ku xelatên Olof Palme layiqî jinan hatiye dîtin
09:00 ROJEVA 21'Ê ÇILEYA 2022'YAN
20/01/2023
21:44 Bi hezaran kes ji bo Efrînê daketin qadan
20:02 Li Bismilê gelek kes hatin binçavkirin
18:06 Cizîrê 6 kes hatin berdan
16:55 Polîsan êrişî daxuyaniya ESP û SGDF’iyan kir: 10 kes hatin binçavkirin
16:29 Rêveberiya Xweser ji bo Efrînê daxuyanî da: Li dijî dagirkeriyê em bi hev re têbikoşin
15:45 ‘Neamadekirina îdianameya rojnamevanan binpêkirina maf e’
15:32 Rapora ÎHD’ê: Li 21 girtîgehan hezar û 973 binpêkirin hatin kirin
14:57 Midurê li Pozantiyê li Girtîgeha Sîncanê ye
14:46 Tundiya li ser Dayikên Şemiyê: Ji AYM’ê biryara binpêkirinê
14:34 Êrişa li dijî wesayîta li Mêrdînê 300 mîtro dûrî qereqolê pêk hat
14:23 Egîtîm Sen: Perwerdehiya li dibistanan ji zanist û zimanê zikmakî dûr e
14:06 HDP: Efrîn jana dilê milyonan e
13:48 Cerdevanan şer kirin: Kesek mir
13:39 Derhênera belgefîlman Tekîn: Bi sebir li benda rojên azad im
13:17 Doza JÎTEM’ê ya Enqereyê: Daxwaza anîna bersûcan a danişînê hat redkirin
13:16 Nobeta Edaletê: Ji bêhiqûqiya li Îmraliyê Bozdag berpirsyar e
12:46 Malbat û wasiyê Abdullah Ocalan ji bo hevdîtinê serî li dozgeriyê dan
12:44 Şenyaşar: Bila bêhiqûqî ji holê bê rakirin
11:53 Li Elkê cerdevanek li mala xwe mirî hate dîtin
11:50 Dosyeya têkildarî hestiyên li Geliyê Zîlan dozger bi dozger digere!
10:53 Ji bo maça deplasmanê cezayê ‘qedexeya alîgiran’ dan Amedsporê
09:47 Cezayê tacîza zayendî yê cîgirê midur hate pejirandin
09:41 Li Girtîgeha Xarpêtê li qawîşên girtiyên siyasî provakasyon tê kirin
09:04 Hevserokên HDP’a Amedê: Em ê nehêlin faşîzm serbikeve
09:04 Serokê Baroya Amedê Eren: Em pêvajoya tecrîdê dişopînin
09:03 'Divê daraz ji bo jinan mafê parastina rewa esas bigire'
09:03 Gav bi gav talankirina xwezaya Şirnexê
09:02 Konserên Koma Ma’yê dest pê dikin
09:01 Tahmaz: Aktorên siyasî yên ku kurdan qebûl nakin dê nikaribin bi ser bikevin
09:00 ROJEVA 20'Ê ÇILEYA 2022'YAN
08:58 Rojnameger Aygul hate berdan
19/01/2023
18:27 Meclîsa Federal a Almanyayê fermana êzidiyan nas kir
18:07 Ciwanan tecrîdê protesto kir
17:41 Girtiyê nexweş Gozubuyuk hat berdan
17:12 Siyasetmedarên di çalakiya greva birçîbûnê de serdana DBP’ê kirin
17:00 Bîranîna Hran Dînk: Bila tarîtiya li pişt cînayetê bê ronîkirin
16:45 Cezayê hefsê dan endama Meclisê ya HDP’î û velayeta zarokên wê jê standin
16:19 Hrant Dînk li pêşiya mala ku lê ji dayik bûbû hate bibîranîn
16:04 Şîna Tûncer bi awayekî girseyî hate ziyaretkirin
15:33 Li girtiyê ku lêgerîna tazî qebûl nekir doz vekirin
15:06 Başaran: Li cihê ku jin tên qetilkirin em ê bi guherandina makeqanûnê ya AKP’ê re nebin
14:41 Têkildarî êrişa li Mêrdînê 4 kes hatin binçavkirin
14:29 TMMOB: Qeyûm dê xelkê ji cihê wan bike
14:28 Rojnamevan Karaagar li ser gora xwe hate bibîranîn
14:13 Zextên li ser aktîvîstên Îran û Rojhilat zêde bûn
13:48 Rojnamevan Nişmiye Guler beraet kir
12:52 Parêzerên Abdullah Ocalan ji bo hevdîtinê serlêdan kirin
12:51 Danişînên Doza Vartînîsê bi rêbaza veke - bigire pêş dikeve!
12:34 Ji bo 7 siyasetmedaran biryara tehliyeyê hate dayîn
12:29 Malbata Şenyaşar: Heke teqîbateke baş were kirin dê qeydên kamerayê derxînin holê
11:32 Nobeda Edaletê di roja 21’emîn de ye: Çareserî bi qasî giravê nêz e
11:21 Li Efrînê navendên tecawizê
11:18 Serokatiya Herêma Kurdistanê têkildarî serdana Amerîkayê daxuyanî da
10:29 Hejmara miriyên êrişa li Mêrdînê derket 4’an
10:24 Qeyûmê Şaredariya Bajarê Nû taxekê derxist ber firotinê
09:35 Girtî: Poşmantî û serî tewandin tê ferzkirin
09:26 'Girtîgeh veguherîne navendên binpêkirinan'
09:15 Biryara tehliyeyê gotina ‘dewlet li pişt min e’ pitşrast kir: Dengê min bibihîzin
09:01 'Çiqas êriş bikin em ewqas xurttir dibin'
09:00 Gav bi gav her tiştê Efrînê kirin tirkî!
09:00 ROJEVA 19'Ê ÇILEYA 2022'YAN
08:15 Li Mêrdînê wesayîta di rê de diçû hate gulebarankirin: 4 kes mirin kesek birîndar bû
18/01/2023
20:46 Cenazeyê Tûncer piştî 4 mehan li Serêkaniyê hat veşartin
18:52 Endamê Meclîsa Ciwanan Tanrikûlû nehat berdan
17:47 Bîrdal: Ên bi ser bikevin dê kurd û hevalbendên wan bin
16:12 Di erdheja li ser sînorê Rojhilat de herî kêm 120 kes birîndar bûn
16:07 Lêgerîna nava dev û muayeneya kelemçekirî li girtî hatiye ferzkirin
15:33 Ji ber xerabûna SEGBÎS’ê doza Ayşe Gokkan hat taloqkirin
15:32 Doza êrişa bi kûçikan: Polîsan mexdûr sûcdar kirin
15:18 Gund bi gund qala tecrîdê û pêvajoyê kirin
15:14 ESP’ê û SGDF’ê çalakiya xwe ya greva birçîbûnê veguhest Stenbolê
14:56 Derbarê 6 girtiyên li Girtîgeha Evînê de doza ‘şewatê’ hat vekirin
14:42 HDP dê tev li hevdîtinên Komîsyona Makeqanûnê nebe
14:27 Balafirek Tirkiyeyê li Tirbespiyê li erebeyekê da
14:12 Rojnamevanê ku Soylû wî hedef nîşan dabû beraet kir
14:02 Ferît Şenyaşar: Heta ku daxwaza me were qebûlkirin em li ber edliyeyê ne
13:50 Ciwanan li Êlihê tecrîd protesto kirin
13:46 Li ser sînorê Rojhilat bi pileya 5.9’an erdhej çêbû
13:44 Dayika Pinar Gultekîn beraet kir
13:29 Ocalan ê HDP’î: Li gorî qanûnan tevbigerin û deriyên Îmraliyê vekin
13:18 Rapora Hevdîtinên bi Girtiyan re: Mafên rojnamevanan tên astengkirin
12:43 Doz li rojnamevan Deger hat vekirin: Qertê çapemeniyê nehat nasîn
12:32 Heta 15 salan ceza ji rojnameger Parlak re hat xwestin
12:31 Erebistana Siûdî piştgiriya ‘fînansî’ da Tirkiyeyê
12:31 KCK’ê ji bo Mehmet Akar daxuyanî da
12:06 Di doza OHD’ê û TUHAD-FED’ê de ‘şahid’ nayên dîtin!
12:06 Li Qamişloyê agir bi depoyeke petrolê ket