Bedran Çiya Kurd: Sözlü olmaz, tüm haklar anayasal güvenceye alınmalı

img
QAMIŞLO - Trump-Şara görüşmesinin Suriye’ye olası etkilerini değerlendiren Özerk Yönetimi Eşbaşkan Yardımcısı Bedran Çiya Kurd, tüm halkların siyasi sürece dahil edilmesi gerektiğini vurguladı. Kurd, Türkiye’nin siyasetini değiştirmesini ve Şam ile diyaloğa destek vermesini istedi.   
 
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump ile Suriye Geçici Hükümeti Cumhurbaşkanı Ahmed El Şara, 10 Kasım’da Washington’da önemli bir görüşme gerçekleştirdi. Kuzey ve Doğu Suriye’nin durumu, Suriye Demokratik Güçleri’nin (QSD) Suriye ordusuna entegrasyonu ve Geçici Hükümet’in DAİŞ’e karşı mücadelede uluslararası koalisyona katılması, görüşmenin önemli başlıklarından oldu. Söz konusu başlıkların detayları kamuoyu ile paylaşılmazken, alınan kararların önümüzdeki süreçte sahada etkisini göstermesi bekleniyor.  
 
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Eşbaşkan Yardımcısı Bedran Çiya Kurd, Trump-Şara görüşmesi ve bölgedeki gelişmeleri Mezopotamya Ajansı’na (MA) değerlendirdi. 
 
Bedran Çiya Kurd, QSD’nin “stratejik güç” rolünün devam edeceğini belirterek, önümüzdeki süreçte bölgede bazı gelişmelerin olabileceğine işaret etti. Bedran Çiya Kurd, Suriye’nin sorunlarını Suriye’yi ilgilendirdiğini ve Türkiye’nin de diyalog sürecine destek vermesi gerektiğini vurguladı.  
 
 
Trump-Şara görüşmesinin önemli başlıklarından birisi Kuzey ve Doğu Suriye’ydi. Görüşmeden yansıyan kararları nasıl değerlendiriyorsunuz, size yansıyan farklı bilgiler oldu mu? 
 
Görüşmeyi çok önemli buluyoruz, büyük bir anlam veriyoruz. Bu, Suriye için yeni bir başlangıç olacak. Suriye’nin 50’li yıllarda doğu ülkeleriyle geliştirdiği ilişkilerde eksen değişiyor. Suriye için stratejik bir değişim yaşanıyor. Siyaset ve çalışmalarını da ona göre yürütecek ve belirleyecek. Bunun da tüm bölgeye etki etmesini bekliyoruz. Takip ettiğimiz kadarıyla, görüşmede tartışılan konulardan birisi Suriye’nin DAİŞ’e karşı mücadelede uluslararası koalisyona katılmasıydı. Koalisyona katılım Geçici Hükümeti için çok önemli. Tabi iktidarın DAİŞ’e karşı mücadelede ne kadar açık olacağını pratikte göreceğiz. Yine cihadist ve baskıcı gruplara karşı da mücadele vermesi gerekiyor. Çünkü bunlar da ABD tarafından Geçiş Hükümeti’nin önüne konular şartlardan. 
 
QSD, DAİŞ’e karşı mücadelede stratejik bir güç olarak kalacak. Geçiş Hükümeti cihadist ve baskıcı gruplara karşı mücadele vermesi gerekiyor. 
 
Geçiş Hükümeti bu gruplarla arasına mesafe koymalı ve bunlara karşı mücadele vermeli. Nasıl katılacağı çok tartışılıyor. Resmi açıklamalardan anladığımız kadarıyla; sadece bilgi alışverişi noktasında bir katılımları olacak. Askeri açıdan doğrudan operasyonlara katılmayacak. Resmi açıklamalar bunu gösteriyor. Ancak bu rejimin aktif bir üye gibi koalisyonla birlikte hareket etmesi için uzun bir süre gerekiyor. Kendi içinde değişim yaratması gerekiyor. Siyasi, zihni, askeri ve güvenlik açısından çok zaman istiyor ki böylesi bir mücadeleye girebilsin. 
 
QSD, DAİŞ’e karşı mücadelede stratejik bir güç olarak kalacak. Koalisyonun QSD’ye yeteri kadar önem vermeyeceği, Şam üzerinden QSD’nin alternatifini oluşturuluyor gibi söylemler doğru değil. QSD’nin bir görevi var ve bu görevi devam edecek. Şam’a da bazı görevler verilmiş, buna göre hareket edecek. Suriye ordusu ve QSD arasında bir ittifak oluşabilir. Ancak bu görevler devam edecek.
 
Özellikle Kuzey ve Doğu Suriye’ye dair konuşulan başlıklar konusunda size herhangi bir aktarım yapıldı mı? 
 
Duyduğumuz kadarıyla QSD ve 10 Mart Anlaşması gündemdeydi. ABD yönetimi, Şam yönetimine diyaloğun (Özerk Yönetim ile) nasıl devam ettiğini sormuş.  İyi mi kötü mü sürüyor diye. Anladığımız kadarıyla pozitif (Şam) yaklaşmışlar. Amerika yönetiminin diyalog ve müzakere sürecinin hızlı olması ve ilerlemesi gerektiğini iletmiş. 10 Mart Anlaşmasının uygulanmasına da destek verdiklerini söylemişler. 
 
Önümüzdeki günlerde bu diyalog süreci için yeni görüşmelerin olacak, yarım kalan tartışmaları sürdüreceğiz. Tartışmalarımız, bıraktığımız yerden sürecek. Tartışmalar bir kez daha başa dönmeyecek. Çünkü sözlü olarak bazı noktalarda anlaşmışız. Artık bazı detaylar kalmış. Bunun üzerinden tartışmalar yürütülecek. Özellikle QSD ve Asayiş üzerinde. Tartışmalar sonrası sonuç alınacak. 
 
Şam, DAİŞ’e karşı mücadelede üzerine düşen sorumlulukları yerine getirirse bu durum bölgede nasıl bir değişimi beraberinde getirir?  
 
Şam Geçici Hükümeti yeni şart ve sorumluluklara göre hareket etmeli. Bu şartlardan birisi, bu yabancı gruplara karşı mücadeledir. İkincisi, bütün halkların hakları tanınmalı. Bir daha ihlaller yaşanmamalı. Üçüncü, Suriye halklarının tümü siyasi sürece dahil edilmeli. Bu da Geçici Hükümeti’nin siyasi ve İslami renginden uzaklaşması anlamına gelir. Bütün Suriyelilerin dahil olacağı siyasi bir süreç… Tüm bunlar Geciçi Hükümeti’nin önünde olan şeyler. Bunu yapacaklar mı yapmayacaklar mı? Bu yabancı gruplara karşı savaşacak mı mücadele verecek mi? Çünkü bahsettiğimiz gruplar ile Geçiş Hükümeti güçleri arasında çok da mesafe yok. Birçok noktada aynı şeyleri düşünüyorlar. İdeolojik olarak yakınlar. Tüm bunlar Geçici Hükümet açısından ciddi bir sorun. Bu nedenle bu yabancı gruplara karşı mücadele için süreye ihtiyaçları olduğunu söylüyoruz. 
 
Bütün halkların hakları tanınmalı, bir daha ihlaller yaşanmamalı. Bütün halklar siyasi sürece dahil edilmeli. Bunlar yapılırsa siyasi süreçte değişim devam eder. Aksine koalisyon güçleri tarafından bu gruplara müdahale gelişebilir. 
 
Eğer tüm bunları yaparlarsa Suriye’deki siyasi süreçte değişim devam eder. Suriye’ye dönük ekonomik yaptırımlar 6 ay uzatıldı. Eğer sorumluluklarını yerine getirirse ilerleyen süreçte bu yaptırımlar tamamen ortadan kaldırılmaya varana kadar kaldırılır. Tüm bunlar Şam’dan isteniyor. Tabi bunları yapacak mı yapmayacak mı gibi soru işaretleri var. Eğer yapmazlarsa bu ekonomik yaptırımlar yeniden geri gelir. Koalisyon güçleri tarafından bu gruplara karşı yeni bir müdahale gelişebilir. Eğer yapmazlarsa koalisyon güçleri kendileri müdahale eder. Bu da Suriye’yi daha ağır bir sürece doğru götürür. Bu nedenle Geçici Hükümeti’nin katılımını (DAİŞ ile mücadeleye) önemli buluyoruz. Çünkü bazı çalışmalar yapmak için aramızda ortak işler yapılmalı. Bu siyasi gelişmelerin, askeri gelişmelerin önünü açar. Bu nedenle bunları önemli buluyoruz. Geçici Hükümeti’n de sorumluluklarını yerine getirmesini diliyoruz. 
 
Kimi çevreler, görüşmenin sonuçlarının Kuzey ve Doğu Suriye’yi olumsuz etkileyeceğine işaret ediyordu. Sizin konuşmalarınızdan aksini anlıyorum, doğru mu? 
 
Doğrudur. Şam-ABD ittifakının QSD ve Özerk Yönetimi dışarıda bırakacağı söylemi doğru değil. QSD 10 yıldır aktif bir şekilde uluslararası koalisyonla çalışıyor. Bu çalışma sürecek. Bu konuda ciddi bir problem olmayacak. Başta dediğimiz gibi uluslararası koalisyonun bütün hesapları QSD’ye göredir. DAİŞ’e karşı mücadelede en aktif güç olarak görüyorlar. Diğerleri için uzun bir süreye ihtiyaç var. 
 
Önümüzdeki günlerde Özerk Yönetimi ile Şara arasında bir görüşme öngörülüyor mu?  
 
Kuşkusuz olacaktır. Çünkü görüşmelerimizde yarım kalan tartışmalar vardı. Onların Washington ziyareti araya girdi. Döndükten sonra görüşmelerimiz olacak ve tartışmalarımız kaldığı yerden devam edecek.  
 
Görüşmelerde hangi konuların konuşulduğu merak ediliyor. Olası görüşmede hangi konuları gündeme getireceksiniz?  
 
QSD ve Asayiş dosyaları öncelikli olarak öne çıktı. Biz de bunların yanı sıra başka dosyalar vardı, onların tartışılmasını istiyorduk. Eğitim, hizmet, kapı (sınır), nüfus müdürlüğü, emniyet gibi konuları tartışmak istiyorduk. Geçici Hükümet, bu konularda kendini hazır görmedi. Asayiş ve güvenlikten sonra diğer konuları tartışabileceklerini söylediler.
 
Siz ne yanıt verdiniz?   
 
Biz diyaloğun sonuç almasını istiyoruz. İttifak kurup, anlaşmak istiyoruz. Bu hem Kuzey ve Doğu Suriye için hem de Suriye içindir. Diyaloğun tıkanmasını istemiyoruz. Bu nedenle askeri ve güvenlik dosyaları öne çıkmasına rağmen diyaloğa devam ettik. Diğerlerini de tartışmak için hazırlanıyoruz.  
 
En çok merak edilen başlıklardan birisi entegrasyon. Bu konu bazı çevrelerce “erime” ya da asimilasyon olarak değerlendiriliyor. Özerk Yönetim nasıl bir entegrasyon süreci öngörüyor?  
 
Bu konuyu birçok şekilde tartıştık. 10 Mart Anlaşması yapıldığında entegrasyon üzerine konuştuk. Onlar da karşı çıkmadı. Bu konuda öne çıkardığımız şey; birbirini tamamlayan bir entegrasyon olmalı, demokratik bir entegrasyon olmalı. Bölge halklarının kimlik ve iradesinin tanınması anlamında. Bu çok önemli. Bu halkımızın varlığını gösterir. Birbirini tamamlayan, demokratik entegrasyondan geri adım atmamız mümkün değil. Şimdi bizim bazı doğal haklarımız var. Özsavunma hakkı, siyasi iradeyi savunma hakkı, kimliği, dili ve kültürü savunma hakkı, yine hizmet kurumları gibi. Tüm bunlar bir kimlik oluşturuyoruz, varlığımızı ortaya koyuyor. Bunları en doğal hakkımız görülüyor ve her türlü savunacağız. Bu haklar hangi zeminde ya da sistemde korunacak?
 
Birbirini tamamlayan bir entegrasyon olmalı, demokratik bir entegrasyon olmalı. Haklar, demokratik bir sistemde korunabilir. Sözlü olarak değil, haklar anayasada güvence altına alınmalı. 
 
Bu haklar, merkezi olmayan bir sistem, demokratik bir sistemde korunabilir. Bunun dışındaki hiçbir sistemde korunamaz. Şam yönetiminde bazı taraflar “merkezi olmayan bir sistem olmaz” diyor. “Merkezi bir sistem olmalı” diyor. Merkezi olan sistemde haklarımızı savunamayız. Halkımız merkezi sistemde bu haklarını kullanamaz ve yaşayamaz. Aksine, merkezi sistem erimedir ve asimilasyondur. Yıllardır bu politika yürütüldü. Merkezi sistem, milliyetçi sistem yürütüldü. Bunlar bizim halkımızın inkarına neden oldu. Dilimizi, kültürümüzü, tarihimizi, varlığımızı ortadan kaldırdı. Bir kez daha bunu kabul etmemiz mümkün değil. Bizim mücadelemiz bir seviyeye geldi, kazanımlarımız bir seviyeye geldi. Bu hakları savunacağız. Bu hakların savunulması da merkezi olmayan bir siyasi bir sistemdir. 
 
Bu haklar Suriye’nin anayasasında güvence altına alınmalı. Sözlü olarak olmaz. Rejimin merkezi olmadığı ve demokratik olduğu Suriye’nin anayasasında tarif edilmeli. Birbirini tanımalı. Bu şekilde haklarımız korunmuş olur. Buna göre sistem kurulmalı. Kuzey ve Doğu Suriye’de merkezi olmayan çok güçlü bir sistem oluşturuldu. Bu kurumların da merkezi olmayan sistemin bir bölümü olmasını istiyoruz. Eritilmesi değil, şahıs, memur, asker ya da kişi olarak değil. Kurumlar kendi kimlikleriyle, iradeleriyle devletin kurumlarına dahil olmalı. Bir mekanizma oluşturulur ve ortak mekanizma etrafında çalışma yürütülür.
 
Kürtler ve bölgedeki diğer halkların haklarından taviz vermemiz söz konusu değil diyorsunuz?
 
Doğru. Bunlar bizim için stratejik konular. Bu uğurda binlerce şehit verildi. Mücadele edildi. Bunu ne halk kabul eder ne biz kabul ederiz. Hiç kimse kabul etmez bu haklardan taviz vermeyi. Bu hakların savunulması için ne gerekirse de yaparız. Birleşik bir Suriye’de bu kazanımları korumak istiyoruz. En başta da Suriye’nin anayasasında bunun (hakların) korunmasını istiyoruz.  
 
Entegrasyon ve çözüm noktasında Şam öncelikli olarak hangi adımları atmalı?  
 
Stratejik yerlerden (konulardan) başlanmalı. Bizim bahsettiğimiz entegrasyon olursa; Suriye’de yeni bir anayasayla başlanmalı. Bütün haklar korunmalı. Bu yeni anayasa, Suriye’nin merkezi olmayan bir sistemle yönetilmesinin garantisi olacak. Aynı zamanda herkesin demokratik, siyasi ve kültürel haklarının, kimliklerinin korunmasının garantisi olacak. Bu kapsamda Geçici Hükümet yeni bir anayasa ilan etti. Biz bunu kabul etmedik. Birçok eleştiri yönelttik. 
 
Neden?
 
Çünkü 10 Mart Anlaşması tamamen ayaklar altına alındı. Bu ilan edilen yeni anayasaya dair bizimle bir tartışma yürütülmedi. Bizim görüşmelerimiz alınmadı. Sadece kendi oluşturdukları komiteyle yeni anayasayı hazırladılar. Bu anayasada ne oluşumların hakları dile getirilmiş ne kadınların hakkı savunulmuş ne de demokratik haklara değinilmiş. Bütün erkler cumhurbaşkanına bağlanmış. Despot ve merkezi bir sistem örgütleniyor. Biz bunun tam tersini düşünüyoruz. Bu Suriye’de çözüm yolu olmaz. Zaten Suriye’nin mevcut sorunları bu siyasi rejimin şeklinden kaynaklandı. Sorunlar derinleşti. Bu nedenle bunun değişmesini istedik ve önerilerini yaptık.
 
 
10 Mart Anlaşması ayaklar altına alındı. Bütün erkler cumhurbaşkanına bağlanmış. Ulusal bir Suriye konferansı yapılması. Bütün herkes rengiyle bu konferansa katılmalı. 
 
Siyasi ve değişim sürecinde ulusal bir Suriye kongresi yapılmalı. Bütün herkes rengiyle bu kongreye katılmalı. Rejim bir kongre yaptı, sadece kendi rengiyle yaptı. Kendisi ve kendilerine yakın gruplarla kongre yaptılar. Bu büyük bir yanlıştı. Bununla bir kez daha Suriye’nin bütün renkleri ötekileştirildi. Parlamento için seçimler yapıldı. Bütün bunlar aynı hatta sürdürüldü. Tek renkli ve tek yollu bir hattı. Kurulan kurumlar da Suriye’nin tamamını temsil etmiyor. Bugün Suriye toplumunun renkleri bu değişim sürecinden razı değil. Herkesin eleştirileri var. Suriye’de bugün geniş bir arayış var; fikir sahibiler, projeleri var. Suriye’nin geleceği için yeni prensipler ortaya koyuyorlar. Bizim de görüşlerimiz var. Tüm oluşumlarla ortak bir siyasi görüş oluşturmaya çalışıyoruz. Bunun gelişmesi gerekir. 
 
Sadece kendiniz için değil, bütün halkların sorunlarının çözümünü talep ediyorsunuz…
 
Doğru, çünkü Suriye’nin sorununun sadece bir parçada çözülüp, diğer parçada devam etmesi gibi bir durum mümkün değil. Bu kalıcı bir çözüm olmaz. Biz kalıcı bir çözüm istiyoruz. Bu da yeni anayasa, yeni hükümetin kurulması ve bütün çevrelerin katılımıyla olur. Bu, sorunun çözümünün garantisi olur. Sadece bir bölümde sadece bazı restorasyonlarla, bazı kısmi değişimlerle sorunlar çözülmez. Sorunların tümü demokratik bir şekilde çözülmeli.  
 
Entegrasyon kapsamında 3 komutanın isminin belirlendiği söylendi. Belirlenmiş isimler var mı?  
 
Bu bilgiler (3 komutan) doğru değil. Bazı çevreler kendi kendilerine konuşuyor. Ancak bazı isim ve listeler koalisyona verildi. İsimler üzerinde anlaşalım diye. Yapılan toplantılarda da bu konular tartışılıyor. Çok bilgi yayılıyor, bazı bilgiler paylaşılıyor, ancak doğru değiller. Bu konularda bir ittifak oluştuğu söylentisi doğru değil. Bazı çevreler doğru olmayan bilgiler paylaşmak istiyor. Hangi konularda anlaşırsak halkımızı bilgilendiririz. 
 
Türkiye ile ilişkiler hangi düzeyde ya da bir iletişiminiz var mı?  
 
Bazı istişareler var. Ancak bu istişareler istenilen düzeyde değil. Biz Türkiye ile ilişkilerimizin gelişmesini istiyoruz. Çünkü komşu bir ülke. Suriye sorunuyla ilgili bir ülke. Kuzey ve Doğu Suriye, Kürt sorunuyla çok bağlantılı. Bazı tutumlarının diyalog süreçlerini nasıl etkilediğini görüyoruz. Tartışabileceğimiz bir çok konu var. Bir diyaloğun olması ve ilerlemesini istiyoruz. Bunun için de çaba gösteriyoruz. 
 
QSD’nin silah bırakmasına dair sürekli çağrı yapılıyor, böylesi bir tartışılıyor mu, sizin gündeminizde böylesi bir durum söz konusu mu?
 
QSD’nin silah bırakmasına dair birçok kez onlara da söylendi, kamuoyuna da açıklandı; QSD konusu Suriye’nin konusudur. Suriye ile ilgilidir. Şam ile bir diyalog geliştiriyoruz ve 10 Mart Anlaşması oluşmuş. Bu ittifak çerçevesinde Suriye’nin sorunlarını Suriyeliler olarak çözmek istiyoruz. Bu bizim için önemli. Türkiye’nin barış sürecini getirip Kuzey ve Doğu Suriye ve QSD ile bağlaması doğru değil. Bizim sorunlarımız Suriye’nin sorunlarıdır. Bütünleşmiş bir Suriye’de sorunlarımızı çözmek istiyoruz. Siyasi çözüm yolumuz da bu.
 
 
QSD konusu Suriye’nin konusudur. Şam ile bir diyalog geliştiriyoruz, Türkiye de bu diyalog ve müzakereye destek olmalı. 
 
Türkiye bu dilini gözden geçirmeli. Bu dil ve hitabın sürekli kullanılması gerginlik oluşturuyor. Çözüm dili değil. Bu dil diyalog ve müzakere sürecini bozuyor. Bu sürecin engellenmesi kimsenin çıkarına değil. Türkiye bundan fayda görmez. Bazı rantçı çevreler, bazı savaş isteyenler hem Suriye'de hem de Türkiye’de var. Bu esas alınmamalı. Sayın Öcalan tarafından barış ve demokrasi için ortaya konulan çözüm haritası esas alınmalı. Bunda Türkiye’nin çıkarı var, Suriye'nin var, bölge halkının var. Bundan kaynaklı Türkiye’nin siyaseti ve duruşu pozitif olmalı. Şam ile olan diyalog ve müzakerelerimize destek olmalı. 
 
Türkiye’deki Barış ve Demokratik Toplum Süreci başarıya ulaşırsa burayı nasıl etkiler?
 
Barış ve Demokratik Toplum Süreci tüm bölge için önemli. Ortadoğu'nun tümüne etki edecek. Sadece Türkiye ve Kuzey Kürdistan değil. Sayın Öcalan, çağrısıyla on yıllardır süren savaşın önünü kapattı. Barış ve demokratik siyaset yoluyla bu mücadeleyi sürdürmeye karar verdi. Bu çok önemli. Ortadoğu'da savaşın ilerlediği bir dönemde Sayın Öcalan tarafından böylesi bir karar, başka bir savaşın önünü kapatıyor. Artık çözümün ulusal yollarlar çözülmesini istiyor. Türkiye’de, Suriye’de, İran’da, Irak’ta, hatta İsrail-Filistin’de… Tüm bölge için çözüm formülüdür. Bu nedenle bu sürecin bizim bölgemize olumlu bir etkisi oldu. Çünkü Türkiye bugüne kadar Kuzey Kürdistan ile Kuzey ve Doğu Suriye konularını birlikte ele alıyordu. Bu doğru değil. Biz kendi sorunlarımızı Suriye’de çözmek istiyoruz. Kuzey Kürdistan sorunu ise Türkiye ile çözülür.  Hepsinin aynı şekilde ele alınması doğru değil.  
 
 
Barış ve Demokratik Toplum Süreci tüm Ortadoğu’yu etkileyecek. Sürecin bizim bölgemize olumlu etkisi oldu. 
 
Türkiye bazı ilerlemelerin olduğunu görüyoruz ancak ağır ilerliyor. Sürece göre ilerlemiyor. Türkiye bu siyasetiyle birçok kez sürecin önünde engeller çıkarıyor. Ancak önemli olan savaş ve gerginlik durmuş. Ateşkes bakımından bazı adımlar atılmış. Bunlar önemli. Hak ihlallerine rağmen bu sürecin de böyle ilerlemesini istiyoruz. Türkiye’ye bağlı gruplar tarafından kimi ihlallerin olduğunu görüyoruz. Ancak bu konuların hepsinin önünü almayı istiyoruz. Şam ile başlayan diyalog, askeri açıdan düşen tansiyon… Tüm bunlar Türkiye’de başlayan Barış ve Demokratik Toplum Süreci’nin sonuçları olduğuna inanıyoruz.
 
Türkiye’de iktidar sizi hep “tehdit” olarak görüyor. Siz MA aracılığıyla Türkiye halklarına neler söylemek istersiniz? 
 
Bu söylemler doğru değil. Türkiye rejimi ve aklı her zaman Kürt sorununun çözümünü kendisine tehdit olarak görüyor. Çünkü cumhuriyet Kürtlerin inkarı, demokratik hakların inkarı üzerine kuruldu. Kürt hakları gündeme geldiğinde de kendi ulusal güvenliği açısından bunu tehdit olarak görüyor. Bu doğru değil. Türkiye, eğer güçlenecekse Kürt sorununun çözümüyle güçlenebilir. Kürtlerin kabulüyle, haklarının kabulüyle güçlenir. Tarihte buna dair birçok örnek var. QSD ya da YPG hiçbir zaman Türkiye’ye tehdit oluşturmadı. DAİŞ’e karşı savaştık. Bölgemize dönük saldırı olduğunda savaşıldı. Türkiye ile yaşanan savaş Suriye topraklarında oldu. Çünkü Suriye içinde bize karşı savaşıldı. 
 
 
QSD hiçbir zaman Türkiye’ye tehdit oluşturmadı. Türkiye, Kuzey ve Doğu Suriye'ye yönelik siyasetini değiştirmeli.
 
Biz hiçbir zaman sınırın dışında Türkiye ile savaşmadık. Bu nedenle onların bahsettiği tehdidin doğruluk payı yok. Bu akıl terk edilmeli. Kürtler de bu bölgenin kadim halklarından birisi. Doğal hakları var ve bu haklar güvenceye alınmalı. Diğer halklar gibi ilişkiler geliştirmeli, ortak yaşamın bir parçası olmalı. Kürtler ve diğer halkları dışarıda bırakan inkar siyaseti yürütülmesi Türkiye’yi sona doğru götürür. Artık inkarcı, merkezi ve despot rejimler sona eriyor. Bu nedenle Türkiye’nin özellikle Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik siyasetini değiştirmesine ihtiyaç var. 
 
MA / Azad Altay  

Diğer başlıklar

11:11 Aksoyoğlu: İktidar süreci bekletiyor
10:54 Ebdî: Önder Apo’nun başlattığı barış süreci tüm Ortadoğu için şanstır
10:37 Bedran Çiya Kurd: Sözlü olmaz, tüm haklar anayasal güvenceye alınmalı
10:05 Çukurova bölge mitingine katılım çağrısı: Halktan yana bütçe istiyoruz
10:03 Çocuk Hakları Günü: İhlaller devlet eliyle derinleştiriliyor
10:01 Akbelen'de maden sahası dışındaki ağaçlar da kesildi
09:59 Kamaç: Nasıl ki Kürt tarafı adım atıyorsa devlet de adım atmalı
09:54 Saadet Partisi Grup Başkanı Kaya: Güven artırıcı adımlar atılmalıdır
09:52 Afganistan’da varoluş duruşu: Direniş
09:26 Kadın öncülüğünde yeniden inşa: 23 merkez ve 145 proje
09:13 Saadet, DEVA ve CHP il başkanları: Acilen yasal adımlar atılmalı
09:11 Eren Keskin: Rojin dosyasında ATK işkenceyi gizlemek üzerine iş yaptı
09:05 Direnişle örülen bir yaşam: Botan’ın Bêrîvan’ı
09:02 Arıcılardan sahte bal uyarası: Glikoza dikkat!
09:00 19 KASIM 2025 GÜNDEMİ
07:59 Eylemlerin tanıdık siması Dengbêj Hecer hayatını kaybetti
07:50 Mêrdîn'de çöp toplamada yeni yöntem için ilk adım
18/11/2025
23:43 Sevilay Çelenk: Türkiye’nin dış politikası ölüm ve yıkım getiriyor
23:23 Komisyon'dan Kurtulmuş için 'ortak tavır' bildirisi
22:33 Wan Barosu Başkanı, Rojin Kabaiş dosyası başsavcı vekili ile görüştü
22:17 Özel: Komisyon'da görevli arkadaşlarımız perşembe günü toplanacak
21:17 Tanhan'dan Fidan'a: Türkiye'nin Efrîn'deki rolü ne?
21:07 Komisyon, 21 Kasım'da 'İmralı'ya gitme' gündemiyle toplanacak
20:39 Mazlum Ebdî ve İlham Ehmed Duhok’taki foruma katılacak
20:28 Komisyon İmralı kararını verecek: CHP engel mi?
19:10 111 gündür direnen işçiler: Gasp edilen haklarımızın iadesini istiyoruz
18:46 Gazeteci Hamdullah Bayram tahliye edildi
18:43 Böcek ailesinin ölümüne ilişkin ön rapor çıktı
18:17 DEM Partili Temelli: İmralı’ya sırtınızı dönemezsiniz, o vapur kalkacak
18:01 Gelecek Partili Torun: Türkiye Adem-i Merkeziyetçilikten korkmamalı
17:39 Kadınlardan 25 Kasım eylemleri: Şiddeti birlikte durduracağız
16:51 Yücel 31 yılın ardından tahliye oldu: Başaracağız
16:49 Gazeteci Aykol’un tedavisi devam ediyor
16:46 Özgür Özel’den AİHM kararlarını uygulama çağrısı
16:28 HPG’li Garan’ın taziyesine ziyaret: Süreci onurlu barışla taçlandıracağız
16:18 EMEP Genel Başkanı Aslan, gazetecilerle bir araya geldi
16:15 İnternet sitelerine erişim sağlanamıyor
15:42 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Kadınların emeğiyle bu süreci büyütebiliriz
15:37 KESK'ten Adana bölge mitingi için çağrı
15:24 Komisyon’un 17’nci toplantısı başladı: Hep birlikte kazanacağız
15:03 Öztürk: Suriye politikanızın gelecekteki sonuçlarını görmek istiyorsanız Kıbrıs’a bakın
14:59 Sanal medya platformu X çöktü
14:56 Dêrsim’de baz istasyonu tepkisi
14:53 Siyaset bilimci Köker: Komisyonun İmralı'ya gitmesi ciddi bir beklenti haline gelmiştir
14:39 Rosa Kadın Derneği: Nilay Esmer’in yanındayız
14:38 Ekoloji örgütlerinden Avrupa Komisyonu'na mektup
14:35 ‘Kadın Kurtuluş İdeolojisi’ atölyelerinin raporu: 25 kentte 3 bin kadına ulaşıldı
14:34 DAKAP'tan 25 Kasım açıklaması: Barışı kadın mücadelesi getirecek
14:32 Gazeteci Kaya’nın duruşması ertelendi
14:31 İHD’den, Hatice Onaran çağrısı
14:27 7. Mezopotamya Gurme Fuarı açıldı
14:15 Kadınlar, sergiye yapılan baskını protesto etti
14:13 Silifke'de atık deposuna tepki: Köylerimizde çöplük istemiyoruz
14:09 Figen Yüksekdağ’dan Önder adına yapılan turnuvaya mesaj
14:04 Bakırhan: Komisyon İmralı’ya giderse sürecin zemini güçlenir
13:38 750 kurum ve kuruluştan açıklama: Kürt dili resmen tanınsın
13:06 Gazeteci Bayram’a 7 yıl 6 ay hapis
12:48 DEM Parti’den cezaevi katliamına yönelik zaman aşımı kararına tepki
12:43 Bakırhan: Bahçeli tarihi sorumluluk alma cesaretini gösterdi
12:40 Berivan Kutlu uğurlandı: Yarım bıraktığı barış şarkısını tamamlayacağız
12:21 Tunç’tan İmralı ziyareti açıklaması: Takdir komisyona ait
11:49 Kolombiya’da askeri operasyonlarda 15 çocuk yaşamını yitirdi
11:41 Tülay Hatimoğulları ve Özgür Özel'in olduğu 11 vekil için dokunulmazlık fezlekesi
11:03 Zelenski Türkiye'ye geleceğini açıkladı
11:00 Bahçeli: 3 arkadaşımla İmralı’ya gitmekten imtina etmem
10:29 25 Kasım sergisine polis baskını: 7 fotoğrafa el konuldu
10:13 CHP Genel Merkezi avukatı Çağlayan: İBB iddianamesi hukuki değil siyasi bir dosya
10:10 Fransa Ukrayna’ya savaş uçağı gönderecek
10:07 BM, ABD’nin Gazze tasarısını kabul etti
10:06 Hüseyin Özsoy: Örgütlü toplumlar özgür toplumlardır
09:34 Êzidî komutan Dilvîn Şengalî: Erkeklerin ve yasaların korumadığını öğrendik
09:27 Anadolu Üniversitesi’ndeki kadın öğrenciler: Güvende değiliz
09:12 ‘Bir fotoğrafla hayatımızı kararttılar’
09:07 SMF’li Gürz: Barış bütün ezilenlerin ortak mücadele programıyla gelişebilir
09:05 ÖHD'li Aktaş: 'Umut hakkı'nın uygulanmasının önünde engel yok
09:02 Wan otlu peynirin fiyatı cep yakıyor
09:00 18 KASIM 2025 GÜNDEMİ
17/11/2025
23:59 ‘Kamu görevlileri tarafından uyuşturucu dağıtımı yapılıyor’
23:37 Irak seçimlerinin nihai sonuçları açıklandı
23:20 Çiçek Otlu: Bakanlık ve ATK, Rojin Kabaiş'in cinayetine ortaktır
23:11 ‘İçişleri Bakanlığı bütçesinde barışa, adalete ve ekmeğe tek bir kuruş yok’
22:24 'Bîra Sûrê' Rojava Film Festivalinde
21:51 Süveyda’nın batısı ağır silahlarla bombalanıyor
21:29 Kayseri'de 74 kişi gıda zehirlenmesi şüphesiyle hastaneye başvurdu
20:44 Dilek İmamoğlu'ndan 'toplumsal sorumluluk' çağrısı
20:38 Tanhan: Kayyım ve bürokratlar hakkında mali soruşturma açılsın
20:13 Zehirlenme faciasında baba Servet Böcek de hayatını kaybetti
19:40 Kadınlardan Berk Akand protestosu
19:35 DEM Parti Kadın Meclisi'nden direnişteki işçilere ziyaret
19:16 DEM Parti Eş Genel Başkanlarından Berivan Kutlu için taziye mesajı
18:53 Suriye’de Alevi evleri işaretlendi, evleri boşaltma çağrısı yapıldı
18:49 Kuzey Ege için fırtına uyarısı
18:47 Devrilen kepçenin altında kalan Akkaya yaşamını yitirdi
18:43 Gazeteci Aykol'un tedavisi ek ilaçlarla devam ediyor
18:33 Kadınlar şiddete karşı mücadele yöntemlerini konuştu
18:30 Dilovası'ndaki iş cinayeti protestosu: Susmayacağız
17:36 ‘Hayata Dönüş Operasyonu’ katliamı davasında ‘zaman aşımı’ kararı
17:26 Tutsakların tahliyelerinin engellenmesi Meclis gündeminde
17:20 Ayşe Tokyaz cinayetinde iddianame hazırlandı
17:16 Cizîr Belediyesi eski Eşbaşkanı Berivan Kutlu hayatını kaybetti
16:55 Irak'ta seçimi kazanan 6 adayın oyları iptal edildi
16:48 Meclis tutanaklarda yer verdiği Kürtçe ifadeleri sildi
16:10 'Barış, Demokrasi ve Sağlık Çalışma Grubu' kuruldu
15:34 İZBB işçileri: İşimizi geri istiyoruz
15:13 Meclis tutanaklarında ilk defa Kürtçe ifadeler yer aldı
14:51 TTB Demokrasi ve Sağlık Çalışma Grubu: Çözüm demokratikleşme programıyla mümkündür
14:41 Bütçe görüşmelerinde Yerlikaya'ya tepki: Huzur bu mu?
14:39 Eğitim Sen’den rapor: 2026 Eğitim Bütçesini kabul etmiyoruz
14:36 Kadın tutsaklar için birçok kentte açıklama: Dayanışmayı büyütelim
14:35 Fadime Elkan’ın taziyesi kitlesel ziyaret
14:05 Asistan hekimler eylemde
13:49 Barış İçin Toplumsal Girişim: 'umut hakkı'nın uygulanması talep edilmeli
11:56 Qamışlo'da ‘Abdullah Öcalan’a özgürlük’ yürüyüşü
11:02 Temelli: Komisyon özel yasa hazırlanması için rapor hazırlayacak
10:58 Çöpte buldukları para ve ziynet eşyalarını sahibine teslim ettiler
10:20 Dêrsimli yurttaşlar: Doğa talanına izin vermeyeceğiz
09:34 Şiyar Be Platformu Sözcüsü: Sadece bizimle sonuç alınmaz, tüm dinamiklerin sözü olmalı
09:30 ‘Komisyon Abdullah Öcalan’la görüşmeli’
09:22 Kerboran'da bir genç öldürüldü
09:19 ‘Topyekun mücadele erkeklerin dönüşümünü zorunlu kılar’
09:11 Hareket Yönetimi: Zap güçlerimizi uygun sahalara çektik
09:10 Wan Baro Başkanı Özaraz: Entegrasyon yasaları düzenlenmeli
09:02 Foza Yûsif: Dünyada kadın perspektifiyle örgütlenmeli
09:00 17 KASIM 2025 GÜNDEMİ
08:47 Trump’tan, ‘Epstein dosyaları’ çağrısı
08:45 Birçok kentte kuvvetli kar yağışı ve sağanak bekleniyor
16/11/2025
23:15 Riha Barosu: İki çocuğun öldüğü iş cinayeti denetimsizliği göstermiştir
22:44 Tuncer Bakırhan, Barış Akademisyenleri ile bir araya geldi
22:34 BMGK, Gazze’ye ‘çokuluslu güç konuşlandırılmasını' yarın oylayacak
22:19 Gazeteci Alican Uludağ'ın Akand paylaşımına soruşturma açıldı
21:29 Ahmet Kaya’nın 1996’daki sözleri yayınladı
20:44 Bakanlıktan Şule Çet'in faillerinden Berk Akand hakkında açıklama
19:47 Annesi kızı Rojbin Sönmez’i ağıtlarla andı
18:54 Ekoloji Kervanı 2'nci gününde: Talana karşı sesimizi yükseltiyoruz
18:50 Reqa'da 2 Kürt genci kaçırıldı
18:46 İHD’nin yeni Eş Genel Başkanları belli oldu
18:36 Devrimci Parti kuruluşunun 10'uncu yılını kutlandı
18:29 Riha'da iş cinayeti: 2 çocuk yaşamını yitirdi
17:54 Kayyımın kapattığı Şamiran Kadın Yaşam Merkezi yeniden açıldı
17:36 TJA, 25 Kasım startını Kadifekale'de verdi
17:24 Kadınlar barış için buluştu: Öcalan'ın özgürlüğünü istiyoruz
17:15 Colemêrg-Wan Karayolunda kaza
17:12 Qamişlo'da Abdullah Öcalan için yürüyüş düzenlenecek
16:48 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Kadının özgür olmadığı bir toplum demokratik olamaz
16:37 Mûş'ta kar yağışı: 14 köy yolu ulaşıma kapandı
16:34 Sırrı Süreyya Önder Barış Futbol Turnuvası başladı
16:10 Yaşamını yitiren 5 HPG’li için anma
15:48 Kadınlardan fuhuş ve uyuşturucuya karşı mücadele çağrısı
15:30 YPG'li Yıldız'ın taziyesine kitlesel ziyaret
14:47 Beton dökümü sırasında inşaat çöktü: 2 işçi yaşamını yitirdi